Boeren met ontzag

[ … ] Voldoende te eten?
Er zijn momenteel meer dan voldoende calorieën beschikbaar om de wereldbevolking te voeden. Maar voedsel wordt lang niet altijd daar verbouwd waar nodig, passend binnen voedseltradities. Zorgzaam boeren kan opbrengsten in landen met zelfvoorzienende landbouw verdubbelen of verdrievoudigen.
Zo is bevolkingstoename op te vangen.
Maar dan moet aan de boeren geen land ontnomen worden, ten gunste van grote, op export gerichte bedrijven. Beleid dat mensen bewust of onbewust naar steden drijft, levert vroeg of laat problemen op voor de voedselvoorziening. Alleen een ernstige crisis zal een omgekeerde beweging in gang zetten, maar dan puur uit nood geboren.

Wereldwijd is nog altijd meer dan de helft van de landbouw primair gebaseerd op familiale zelfvoorziening. Deze gezonde vorm van boeren, vaak in coöperatief verband, vormt op veel plaatsen nog de sociale en economische ruggegraat van de lokale en regionale samenleving. Het is aanmatigend om te beweren dat onze westerse landbouw- en voedseltechnologie de wereldbevolking moet voeden. En het wordt zelfs gevaarlijk als we stellen dat verdere ontwikkeling van de voedselketen gebaseerd moet zijn op industrialisatie en financieel-economische principes. Dat zal zowel problemen van onder- en overvoeding, als de kloof tussen arm en rijk vergroten. Bovendien dringt het boer en bodem in ons land nog verder naar de zijlijn. Overigens zullen stijgende prijzen de vraag naar dierlijke eiwitten in de toekomst drukken. Maar de noodzaak om onze vleesinname te matigen blijft. Bij zorgzaam boeren gaat dat min of meer vanzelf. Zo is er voldoende te eten voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht. [ … ]

Deze tekst is overgenomen uit het boekje ‘Boeren met ontzag, over groei, grenzen en perspectieven‘ van Wim Schippers, dat wij eens na een lezing van hem over kruidenrijk grasland aangeboden kregen bij onze zuivelcoöperatie-vergadering voor biologische boeren.

Volgens de inleiding laat het boekje, een drieluik, in het kort het volgende zien:

waar we als boer en samenleving uit de bocht zijn gevlogen
welke gezonde grens daarbij is overschreden
wat de perspectieven zijn als we die grens in acht nemen.

“Als we doorgaan met concurrentielandbouw weten we één ding zeker:

of ik, of mijn buurman

is over tien of twintig jaar

geen boer meer. “

Persbericht, op de website “Boeren met ontzag” te lezen:

“Elke boer wil ten diepste dat de boerderij blijft voortbestaan. Dat kan alleen als onze manier van boeren een weldaad is voor alles en iedereen. Ontzag is daarbij een sleutelfactor.”

‘Boeren met Ontzag’ wilt ons een spiegel voorhouden. Het vraagt om serieuze reflectie en daagt ons uit om moedige beslissingen te nemen. […] Boer en bodem komen daarbij weer op adem. Het boekje spitst zich toe op akkerbouw en melkveehouderij, samen goed voor tweederde van het landgebruik in ons land.

‘Boeren met Ontzag’ is allereerst gericht op mensen die in en rond de landbouw werkzaam zijn. Eind november is het boekje verspreid onder 25.000 lezers van het tijdschrift ‘Boerderij’. De inhoud leent zich ook prima voor toepassing binnen het groene onderwijs. Breder gezien: niet iedereen is boer, maar iedereen eet.

De boodschap daagt in feite elke lezer uit tot bezinning op de eigen positie en verantwoordelijkheid: hoe kunnen we het boeren in onze omgeving mogelijk maken om binnen gezonde grenzen te werken?”

Wij zijn de schrijver dankbaar dat hij dit onderwerp zo grondig in woorden heeft gevat. De kruik gaat net zolang te water tot hij barst, is hier wel van toepassing. Echt biologisch boeren wordt nog steeds in de praktijk ontmoedigd. Ieder mens kan echter toch iets in beweging brengen.

Lees dit boekje! Je kunt het ook via ons krijgen, we hebben ze gekregen om te verspreiden. Een e-mailbericht of afspraak is genoeg.