Wanneer je hier, op een ochtend in de zomer, de wei in gaat om de koeien te halen, zie je het prachtige coulissenlandschap van weiden en bomenrijen. In de verte de wat heiïge lucht waarin de kleuren vervagen. Op mijn foto’s hoor je niet de geluiden van de koeien, het geluid van kikkers in de sloot, of van de rondscherende zwaluwen.
Om je heen zijn geuren: zoetig in de warme stal, kruidig in de wei waar een briesje staat. Een koe graast nog even stevig en trekt het gras met kracht uit de grond. De hoeven kraken soms een beetje bij het lopen. Een van hen, een dominante oudere koe, loopt op mij af terwijl ik gehurkt fotografeer. Ik wrijf over haar voorhoofd. Het is koe 45 met de bel om. Ze was altijd vriendinnen met koe 40, een prominent duo op het oorlogspad: 40 – 45. Sinds 40 haar hoorn heeft gebroken, is ze wat meer op de achtergrond. Koe 45 duwt nog steeds met gemak alle koeien aan de kant aan het voerhek, en dat doet ze ook in de wei. De sterkste. Demonstratief gaat ze in de uiterste hoek van het weiland, waar een ander voor haar opzij moet, staan grazen.
Enkele koeienmoeders zijn al bij de stal, op zoek naar hun kalveren, die inmiddels van hen gescheiden leven in de strohokken in de schuur, we voeren hen een tijdje voordat ze helemaal niet meer aan ons kunnen wennen en moeilijk hanteerbaar worden. De koeien liggen nog heerlijk als we de wei inlopen, en staan geleidelijk op: eerst de achterpoten, waarbij de kop vooruit beweegt, en dan de voorpoten. Ieder neemt haar eigen ruimte in en graast nog even wat. Sommigen jagen een ander op. Een ander zwaait vervaarlijk met haar staart om mij een seintje te geven: kom niet te dichtbij me. Niet dat er veel zal gebeuren als ik dat doe, maar ze vindt het gewoon niet prettig. Dus luister ik.
De koeien zijn verschillend van kleur en ras, het zijn kruisingen van Montbéliarde, Fries roodbont, Vleckvieh, een enkele Normandisch getekende koe. Karaktervolle dames die stevig en soepel door de wei bewegen en haar zegje doen, als ze het er niet mee eens zijn wat er gebeurt. Een enkeling is angstig van aard, met grote ogen, en draaft snel voorbij een ander om niet te worden opgejaagd. Een ander loopt het liefst achteraan en wacht totdat iedereen de stal in is. Dat heeft zo zijn voorgeschiedenis. Pinken die bij de koeien komen worden soms flink aangepakt. Het zijn gehoornde koeien en die hoorns gebruiken ze. Maar dit is gebruikelijk voor de ordening in het koppel en na een tijdje weet ieder waar ze aan toe is. Jongere koeien kunnen oudere ‘inhalen’, gewoon omdat hun karakter sterk is en omdat ze wel risico durven lopen om iets te bereiken. Anderen blijven graag op de achtergrond en wachten geduldig op hun kans. Het ligt niet altijd aan de hoorns, want hoewel de vorm natuurlijk een handje kan helpen, is er nog één oudere koe zonder hoorns die gewoon haar eigen gang gaat met voldoende autoriteit. Zij is de echte “mama”.
Soms ga ik er even tussenuit bij het melken. Ik mag graag kalfjes voeren, een rol die veel vrouwen op boerderijen op zich nemen, waarbij ze de dieren aandacht geven en als het ware ‘opvoeden’ voor hun latere rol in het koppel koeien. Ik ben er goed in om kalfjes die dat niet gewend zijn, te wennen aan de fles.
Deze stralende dag is heel geschikt voor een wandeling door de wei, waar ik foto’s maak van alles wat bloeit, iets wat mij ontspant. Even helemaal los van het werk en alle verhalen. De natuur speelt in de biologische wei een grote rol. Kruiden en allerlei beestjes groeien en voeden elkaar. Prachtige libelles zie ik ook. Ik mis wel de krekels van vroeger, en er zijn een stuk minder vogels dan toen ik jong was. Waar zijn ze gebleven?
Thuis droog ik geurende rozenblaadjes en drink ik thee van munt, brandnetel en andere bloedzuiverende kruiden terwijl ik mijn foto’s bekijk.
Rûn libben en Grûn 